مناقب آل محمد (کتاب)

مناقب آل محمد(ص)
اطلاعات کتاب
نویسنده شرف‌الدین موصلی (متوفای ۶۵۷ ق)
موضوع اهل بیت(ع)
زبان عربی
مجموعه ۱ جلد
اطلاعات نشر
ناشر مؤسسة الأعلمى‏

مَناقِبُ آلِ مُحمّد(ص)المُسمّی بِالنّعیمُ المُقیم لِعِترةِ النّبَأِ العَظیم، تألیف شرف‌الدین موصلی (متوفای ۶۵۷ق) عالم شافعی‌ مذهب قرن هفتم درباره زندگی و ذکر فضائل ائمه(ع) و اهل بیت(ع) است. نگاه موصلی در این کتاب همانند شیعیان امامیه است و مطالب آن به شیوه کتب چهارده معصوم که شیعیان تألیف می‌کنند، تنظیم شده است.

درباره مؤلف

شرف‌الدین ابومحمد عمر بن شجاع‌الدین محمد موصلی شافعی مؤلف کتاب «النعیم المقیم» در زندگی چهارده معصوم، از علمای اهل سنت و صوفی مسلک بود. گرایش صوفی وی سبب شده است به شیعه نزدیک بوده و به اهل بیت پیامبر(ص) علاقمند باشد. ولادت وی را به سال ۵۷۶ق و درگذشت او را به سال ۶۵۷ق نوشته‌اند.

ساختار

در این کتاب، ابتدا شرح‌حال مختصری از چهارده معصوم و سپس مباحثی درباره امامت و دلایل امامت علی(ع) ذکر شده است. نگاه مؤلف این کتاب همانند شیعیان امامیه است و مطالب آن به شیوه کتب چهارده معصوم که شیعیان تالیف می‌کنند تنظیم شده است.

ابواب کتاب

مؤلف، ترتیب کتاب را بر سه فصل قرار داده است:

  • در فضائل نبی مکرم حضرت محمد(ص)
  • در فضائل عترت پیامبر اکرم(ص)
  • آنچه مختص اهل بیت در ولایت، محبت و فضیلت آنان است.

منابع کتاب

منابع کتاب چندان مشخص نیست، چون موصلی به شکل پیوسته و داستانی مطالب را آورده و به ندرت از منابع خود نام برده است. مصحح در پاورقی به استخراج منابع دست زده و تلاش کرده تا کتاب را مستندسازی نماید. از خصوصیات کتاب موصلی، اشاره به اقوال مختلف درباره ولادت، وفات و دیگر احوال معصومین است.

جایگاه

کتاب حاضر چندان مورد توجه و استناد مورخان و نویسندگان بعدی قرار نگرفته که شاید علت آن عدم نوآوری و همچنین نقل مطالبی است که در آثار کهن و مشهورتر شیعه و اهل سنت وجود دارد.

نسخه‌شناسی و چاپ

محقق کتاب در تحقیق این اثر، از تنها نسخه خطی که در کتابخانه سلیمانیه در استانبول موجود بوده، بهره گرفته است. این کتاب با تحقیق سیدعلی عاشور توسط مؤسسة الاعلمی للمطبوعات در بیروت چاپ و منتشر شده است.

پانویس

منابع

  • موصلی، شرف‌الدین، مناقب آل محمد المسمی بالنعیم المقیم لعترة النبأ العظیم، بیروت، مؤسسة الأعلمی، ۱۴۲۴ ق.
  • کتاب‌شناخت سیره معصومان، مرکز تحقیقات رایانه‌ای علوم اسلامی نور.